Voorpret is niet “wat” waard maar simpelweg van onschatbare waarde. Het scheidt de freaks van de rest. Voorpret is waar het overgrote deel van de bevolking, en buren, familie en zelfs mijn eigen gezin wanneer ik kijk naar een kleinere kring, op afhaakt. Voorpret gaat verder dan boodschappen doen, het huisje gezellig maken en een vuurkorfje klaarzetten op de 31e. Voorpret strekt zich in mijn geval uit over 364 dagen. Na genieten, en de blik direct op de volgende jaarwisseling. Het Vuurwerkcrew forum is een vast baken tijdens die reis. Een platform waar gelijkgestemden, enthousiastelingen met dezelfde tik, ervaringen, informatie, lijstjes, flashdeals en beeldmateriaal kunnen delen. Het hele jaar door, in relatieve anonimiteit, Een club die leeft, een club die ook groeit. Een club waar ik al een tijdje bij zit en me energie brengt om er een ultieme jaarwisseling van te maken. Daar hoort gewoon vuurwerk bij, ik ben niet anders gewend. Op heel jonge leeftijd wakker gemaakt worden vlak voor 00.00 uur, in de pyjama met de winterjas erover te voet wandelen naar de plaatselijke chinees, want die had het mooiste vuurwerk en de dikste knallers. De straat bezaaid met rood papier, een bizar beeld. Vervolgens zelf afsteken – rotjes, grondbloemen, kanonslagen, babypijltjes met fluit en knal. De hele dag door, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Tasje steeds maar bijvullen, tussendoor snel even soep met een broodje eten, en weer door. Geen gezeik of wanklanken, iedereen juist opgetogen, ook volwassenen, Spelende jeugd, dat hoorde gewoon bij oudejaarsdag.
De dagen na sinterklaas waren altijd spannend, steevast het moment dat de folders van de vuurwerkwinkels in de regio op de mat vielen. Geen beeldmateriaal, slechts plaatjes en pakkende teksten. Het maken van afwegingen begon toen al. Een paar extra sloffen rotjes, of toch in plaats daarvan een vuurpot of een fontein? Ruim een decennium later werden de keuzes nog groter en moeilijker dankzij een stijgend aanbod en nieuwe lijnen die het vuurwerklandschap op de kop zetten, zoals de Diamond Collectie. Voor de eerste keer filmpjes in de verkoopzaken. Een nieuwe dimensie qua voorpret.
Internet verkopen / webshops zorgden voor een nog ruimere horizon, langere tripjes om merken te kunnen kopen die de lokale dealers niet hadden. Rubro spullen, zoals de Masterline collectie, bij de Vuurwerkbunker in Klazienaveen, Bonfireworks blokken bij Giezen in Hoogkerk. Naast Wolff en Broekhoff, die waren vaste prik.
Pas de afgelopen zes/zeven jaar heeft de voorpret serieuzere vormen aangenomen en daar is het VWC forum in grote mate debet aan. Ongeacht het budget kan iedereen hier terecht en op elk willekeurig moment instappen. Geen verplichtingen, heerlijk is dat. Bij het ontwaken op 1 januari als eerste ervaringen van andere lezen, mede forummers deelgenoot maken van de eigen euforie en toppers en floppers – het is eigenlijk niet normaal. Nieuwe bestellingen plaatsen in de eerste week van het nieuwe jaar al helemaal niet. Daar raak ik mijn vrouw al kwijt. Zij denkt echt dat zodra Oud en Nieuw erop zit, de vuurwerkstorm gaat luwen.
De studie van filmpjes – effecten, afwisseling, tempo, burst – verveeld nooit. Sommigen daarvan staan onder de favorieten en passeren gedurende het jaar meerdere malen de review. Geen productfilmpjes, maar uitsluitend straatfilmpjes van lotgenoten die hier actief zijn. De “uncut” versies die de werkelijke beleving van vuurwerk, de magie die niet te omvatten is, tonen. En geen krekelgeluiden als begeleidend effect op de achtergrond hebben.
Voorpret is lijstjes opstellen, wijzigen, kopen, uitstellen, routes plannen, pareltjes vinden, je eigen magische avond samenstellen. Demo’s kijken, je mee laten slepen door reviews en weer impuls aankopen doen, inchecken op het forum en lezen wat er leeft en speelt in de groep, meedoen aan prijsvragen totdat de kerst aanbreekt en de afhaaldagen echt dichtbij komen. Het plaatje in je hoofd wordt steeds tastbaarder, producten die je 360 dagen eerder besteld hebt eindelijk vast houden beseffende dat de uitwerking op papier werkelijkheid gaat worden… er is niks mooier dan dat. Steeds nog in betrekkelijke anonimiteit met een stapel afhaalbonnen linea recta naar de afhaalbalie, terwijl het stampend druk is aan de staan tafeltjes waaraan vaders en moeders peentjes zweten over de gigantische keuzemogelijkheden en uiteindelijk een (dure) impulsaankoop doen om niet uit de toon te vallen in de straat.
Zodra alles veilig is opgehaald is alles relaxed. Geen spanningen voor de 31e, maar fijne voorpret. Oliebollen bakken, rondje door de wijk, een beetje bijkletsen en vooruitblikken met de buren. Toewerken naar het moment dat de denkbeeldige film na bijna een jaar voorbereiding uiteindelijk het licht gaat zien en de lucht gaat vullen met de mooiste kleuren en effecten (vandaar dat ik niet echt veel affiniteit met pure crackling boxen heb).
Waarom een heel jaar met vuurwerk bezig zijn? Absurd, compleet doorgeslagen en knettergek aldus familie en bekenden. Het is lastig te omvatten, maar ik denk dat het komt omdat de jaarwisseling een vast moment is om naar uit te kijken en uniek in zijn soort is omdat we hier zelf een eigen invulling aan kunnen geven. Autonoom en authentiek kunnen zijn en vooral ook gelijk. Leeftijd, achtergrond, budget – het speelt allemaal geen rol. Mijn eigen straat is daar het levende bewijs van. Oud en nieuw is het feest van het jaar. Alleen is het bij mij persoonlijk inclusief een heleboel voorpret.